We zijn nog maar net gewend aan deze nieuwe/tijdelijke situatie en de eerste waarschuwingen duiken alweer op: pas op voor coronastress[1], corona-angst is veel erger dan corona[2]. Opmerkelijk want een aantal maanden geleden konden we nog nagenoeg dezelfde boodschappen lezen, maar toen ging het om burn-out.
In 2019 stond de werkstress centraal en werd je als remedie naar huis gestuurd. Zo lijkt nu diezelfde remedie het volgende probleem te worden. Thuis zitten blijkt ook helemaal niet zo wenselijk voor onze mentale gezondheid als we misschien hadden gedacht. Hoe voorkomen we dat we burn-out raken terwijl we al thuis zitten?
De rol van vastgezette emotie(s)
Wanneer we burn-out benaderen als symptoom, dan zien we een uitgeput systeem. Uitputting lossen we op door uitrusten en opladen. Tenminste, dat is de huidige tendens die (helaas) nog teveel mensen hebben.
Wanneer we de ruimte geven aan iemand om te vertellen hoe iemand het zover heeft laten komen en waardoor dat komt, dan komt er onder aan de streep bijna altijd dezelfde uitkomst uit: angst.
Bang om grenzen aan te geven, bang om niet goed genoeg te zijn, bang om door de mand te vallen. En daarom blijven we meer doen van hetgeen niet werkt… wat vervolgens weer angst met zich meebrengt. Hoe paradoxaal het ook mag zijn.
Vaak omdat we vinden dat we het al hadden moeten kunnen, dat we denken dat ons gevoel niet juist is voor de situatie of dat het er überhaupt niet mag zijn. Met als gevolg dat we het afdekken en wegstoppen. En waar angst niet gereguleerd wordt, daar implodeert het systeem op den duur. Met burn-out als resultaat.
Hoe doe jij jouw angst?
Met NLP leren we om te onderzoeken welke strategie iemand gebruikt om ‘zijn angst te doen’. Hoe maak je jezelf bang in situatie x? Want op die enkele keer na dat je op het nippertje ontkomt aan een fysiek bedreigende situatie, zijn al onze angsten mentale projecties van mogelijke scenario’s in de toekomst. Scenario’s waar we (nog) niet voldoende op zijn voorbereid.
Of het nou gaat om de corona-angst (lees: bang zijn om het virus te krijgen en niet gezond te blijven), de angst om het thuis niet te kunnen bolwerken met je kinderen, werk, sport en sociale videogesprekken of de angst dat jouw coachpraktijk niet verder floreert op de manier die je je had ingebeeld; het is goed om te weten hoe je jouw angst oproept en hoe je daar op een gezonde manier mee om kan gaan.
Juist nu het nieuws volstaat met paniekberichten is het gemakkelijker dan ooit om je mee te laten slepen in de emotie. We weten allemaal dat ons beeld van de wereld niet HET beeld van de wereld is, maar onze perceptie. En waar we onze geest mee voeden, dat wordt langzaam onze realiteit.
Angst geeft ons het signaal dat we de dreiging in de gaten moeten houden. Dus het is dan, wanneer we verzinken in de emotie, extra verleidelijk om het nieuws in de gaten te blijven houden. Precies daarom kan nieuws zo verslavend zijn. Deze momenten raken we onbewust in wat we doen.
En omdat angst onze creativiteit lamlegt, vinden veel mensen het lastig om hier mee om te gaan. Je bent immers een groot deel van je hulpbronnen even ‘uit het zicht verloren’ zo lijkt het.
Dus hoe kunnen we dit op een goede manier reguleren? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het niet overloopt en een eigen leven gaat leiden, maar dat we zelf de controle terug pakken en op een duurzame manier voor ons eigen systeem zorgen?
Gezond omgaan met angst
Angst is niet verkeerd en van je angst af willen is in mijn optiek ook altijd olie op het vuur gooien. In de weerstand tegen je eigen emotie is het begin van een nieuw probleem. Maar hoe we gezond om gaan met emoties, daar ligt voor veel mensen nog een uitdaging. Maar daarmee creëren we de ruimte voor onszelf en de emotie om even te doen wat het moet doen.
Zoals NLP-trainer Robert Dilts tijdens zijn laatste masterclass bij het IEP in Nijmegen al aanstipte:
‘feelings aren’t the problem, but the state in which they are held. When you hold a feeling in a resourceful state, you can learn from the feeling.’
Dat noem ik: gezond omgaan met je emoties.
Dus wanneer je dan ook merkt de komende tijd dat je weer even wordt meegenomen in een overweldigend gevoel, een vlaag van onrust of een beklemmende angst. Ga dan even rustig zitten, haal diep adem en door loop de volgende stappen:
Stap 1:
Zorg voor een goede state/toestand. Of dat voor jou de BRON-toestand, COACH state, meditatieve toestand of andere vorm is.
Stap 2:
Richt je op de sensaties die je ervaart in je lichaam. Word je bewust van de ervaringen en wat je in je lichaam voelt. Alles wat er wil zijn mag er zijn. Verwelkom het. Zeg dit desnoods in gedachten tegen de sensaties die je voelt: 'welkom, je mag er zijn'.
Stap 3:
Als je de ervaring of sensatie een naam zou moeten geven, hoe zou je het dan noemen? Is het boosheid, frustratie, angst, zenuwen? Probeer het te benoemen.
Stap 4:
Erken en accepteer dat er is wat er is. En herinner jezelf er aan, of zeg tegen jezelf dat dit tijdelijk is en het vanzelf over zal gaan. Emoties die ook daadwerkelijk worden gevoeld/ervaren duren 30-90 seconden.
Stap 5:
Wat zou dit gevoel getriggerd kunnen hebben? Wat is er gebeurd?
Stap 6:
Ben benieuwd welke nieuwe mogelijkheden er zijn nu je de ruimte hebt gegeven om het gevoel te (h)erkennen en te ervaren. En hoe je straks op een andere manier wil reageren op de trigger.
Bovenstaand proces is een variatie op de ‘6 steps to mindfully deal with difficult emotions’ van John Gottman / The Gottman Institute.